Ghi Nhãn Hóa Chất Theo GHS: Hướng Dẫn Toàn Diện Tuân Thủ Pháp Luật 2025

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu và các quy định về an toàn hóa chất ngày càng nghiêm ngặt, việc ghi nhãn hóa chất theo GHS (Hệ thống hài hòa toàn cầu về phân loại và ghi nhãn hóa chất) đã trở thành yêu cầu bắt buộc và là thước đo cho sự chuyên nghiệp của mọi doanh nghiệp. Liệu nhãn hóa chất của bạn đã thực sự ‘nói’ đúng ngôn ngữ an toàn toàn cầu chưa?

Tại Hóa Chất Doanh Tín, với kinh nghiệm tư vấn cho hàng trăm đối tác, chúng tôi hiểu rõ những thách thức mà doanh nghiệp bạn đang đối mặt. Bài viết này không chỉ là một cẩm nang thực hành chi tiết mà còn là cầu nối giúp bạn hiểu sâu hơn về từng khái niệm, thông qua một hệ thống kiến thức toàn diện.

GHS là gì và Tại sao nó là “Ngôn Ngữ Chung” Bắt Buộc trong Ngành Hóa Chất?

GHS (Globally Harmonized System) là một hệ thống tiêu chuẩn toàn cầu do Liên Hợp Quốc khởi xướng nhằm thống nhất cách phân loại và truyền đạt thông tin nguy hại của hóa chất thông qua nhãn mác và phiếu an toàn hóa chất (SDS), tạo ra một “ngôn ngữ chung” về an toàn hóa chất trên toàn thế giới.

GHS, viết tắt của Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals, là một hệ thống tiêu chuẩn do Liên Hợp Quốc khởi xướng. Mục tiêu của nó rất rõ ràng: tạo ra một “ngôn ngữ chung” trên toàn cầu để cảnh báo về các mối nguy của hóa chất.

Trước khi có GHS, một hóa chất có thể được dán nhãn là “độc” ở quốc gia này nhưng lại là “nguy hại” ở quốc’ gia khác, gây ra sự nhầm lẫn chết người. GHS đã giải quyết vấn đề này bằng cách thống nhất:

• Tiêu chí phân loại hóa chất: Xác định rõ một đơn chất hay hợp chất có nguy hiểm về vật lý (cháy, nổ), sức khỏe (gây ung thư, độc cấp tính) hay môi trường hay không.
• Yếu tố truyền đạt thông tin nguy hại: Chuẩn hóa các yếu tố trên nhãn và trong Phiếu an toàn hóa chất (SDS).

Đối với doanh nghiệp Việt Nam, việc áp dụng GHS không chỉ là tuân thủ Luật Hóa chất mà còn là chìa khóa để xuất khẩu sản phẩm ra thị trường quốc tế một cách thuận lợi.

Một nhãn hóa chất chuẩn GHS cần có những yếu tố bắt buộc nào?

Một nhãn GHS chuẩn bắt buộc phải có 6 yếu tố cốt lõi: 1) Định danh sản phẩm, 2) Thông tin nhà cung cấp, 3) Hình đồ cảnh báo (Pictograms), 4) Từ cảnh báo (Signal Word), 5) Cảnh báo nguy cơ (Hazard Statements), và 6) Biện pháp phòng ngừa (Precautionary Statements).

Một nhãn GHS tuân thủ không chỉ là dán một vài biểu tượng. Nó là một hệ thống thông tin cô đọng, đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối. Dưới đây là 6 thành phần cốt lõi phải có mặt:

• Product Identifier (Định danh sản phẩm): Tên hóa học, tên thương mại, mã CAS… phải trùng khớp chính xác với thông tin trong Phiếu an toàn hóa chất (SDS). Bạn có thể tra cứu thông tin này trong các bảng tuần hoàn hóa học chuẩn.
• Supplier Identification (Thông tin nhà cung cấp): Bao gồm tên, địa chỉ, và số điện thoại liên hệ của nhà sản xuất hoặc nhà phân phối.
• Pictograms (Hình đồ cảnh báo): 9 biểu tượng tiêu chuẩn để cảnh báo nhanh về các nhóm nguy hại chính.
• Signal Word (Từ cảnh báo): Chỉ sử dụng một trong hai từ: Danger (Nguy hiểm) cho mức độ nghiêm trọng cao, hoặc Warning (Cảnh báo) cho mức độ ít nghiêm trọng hơn.
• Hazard Statements (Cảnh báo nguy cơ): Các câu tiêu chuẩn mô tả bản chất của mối nguy (ví dụ: H302: Harmful if swallowed – Có hại nếu nuốt phải).
• Precautionary Statements (Biện pháp phòng ngừa): Các hướng dẫn về cách xử lý, lưu trữ, và thải bỏ hóa chất an toàn, đây là một phần quan trọng của việc bảo quản hóa chất.

Quy định pháp lý về ghi nhãn hóa chất tại Việt Nam hiện nay là gì?

Quy định pháp lý chính tại Việt Nam dựa trên Nghị định 113/2017/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 82/2022/NĐ-CP) và được hướng dẫn kỹ thuật chi tiết bởi Thông tư 32/2017/TT-BCT, bắt buộc áp dụng GHS cho việc phân loại và ghi nhãn hóa chất.

Việt Nam đã chính thức áp dụng GHS thông qua một hệ thống văn bản pháp quy chặt chẽ. Việc nắm rõ các quy định này là điều kiện tiên quyết để tránh các rủi ro pháp lý.

Nghị định 113/2017/NĐ-CP và 82/2022/NĐ-CP quy định những gì về GHS?

Các nghị định này là khung pháp lý cao nhất, quy định rằng việc phân loại và ghi nhãn hóa chất tại Việt Nam phải tuân thủ theo Hệ thống hài hòa toàn cầu (GHS), đặt ra yêu cầu bắt buộc cho tất cả các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh hóa chất.

Nghị định 113/2017/NĐ-CP là xương sống của quản lý hóa chất, quy định rõ yêu cầu bắt buộc áp dụng GHS. Nghị định 82/2022/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung một số điều, thể hiện sự cập nhật liên tục của pháp luật mà doanh nghiệp cần theo dõi.

Thông tư 32/2017/TT-BCT hướng dẫn kỹ thuật ghi nhãn ra sao?

Thông tư này hướng dẫn chi tiết 3 điểm chính: 1) Ngôn ngữ trên nhãn phải là tiếng Việt, 2) Hàng hóa nhập khẩu phải có nhãn phụ tiếng Việt nếu nhãn gốc không đủ thông tin, và 3) Tổ chức, cá nhân sản xuất/nhập khẩu chịu hoàn toàn trách nhiệm về tính chính xác của nhãn.

Thông tư này hướng dẫn cụ thể về cách phân loại và ghi nhãn. Các điểm chính doanh nghiệp cần lưu ý:

• Ngôn ngữ: Nhãn hóa chất lưu thông tại Việt Nam bắt buộc phải có nội dung bằng tiếng Việt.
• Nhãn phụ: Đối với hàng hóa nhập khẩu, nếu nhãn gốc không thể hiện đủ nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt thì phải có nhãn phụ.
• Trách nhiệm: Tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu hóa chất phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của toàn bộ thông tin trên nhãn.

Làm thế nào để phân loại và lựa chọn Pictogram GHS chính xác?

Việc lựa chọn pictogram chính xác phải dựa trên kết quả của quá trình đánh giá và phân loại nguy hại của hóa chất theo các tiêu chí kỹ thuật trong GHS. Mỗi loại nguy hại (ví dụ: dễ cháy, ăn mòn, độc cấp tính) sẽ tương ứng với một hoặc nhiều pictogram cụ thể.

Đây là bước kỹ thuật quan trọng nhất. Dưới đây là bảng giải mã nhanh ý nghĩa 9 pictogram GHS, kèm theo các ví dụ hóa chất cụ thể để bạn dễ hình dung.

Lưu ý quan trọng: Nếu một hóa chất có pictogram “Hộp sọ xương chéo” (GHS06), bạn sẽ không cần hiển thị pictogram “Dấu chấm than” (GHS07) cho các mối nguy ít nghiêm trọng hơn.

Quy trình triển khai ghi nhãn GHS cho doanh nghiệp gồm những bước nào?

Quy trình chuẩn gồm 5 bước: 1) Thu thập dữ liệu về hóa chất, 2) Đánh giá các nguy hại tiềm ẩn, 3) Phân loại hóa chất vào các nhóm nguy hại tương ứng, 4) Thiết kế nhãn với đầy đủ các yếu tố bắt buộc, và 5) Tạo và rà soát Phiếu an toàn hóa chất (SDS) để đảm bảo tính nhất quán.

Để hệ thống hóa quy trình, Hóa Chất Doanh Tín khuyến nghị doanh nghiệp thực hiện theo 5 bước chuẩn sau:

1. Bước 1: Thu thập Dữ liệu (Data Collection): Tập hợp tất cả các thông tin về hóa chất, bao gồm dữ liệu thử nghiệm, thông tin từ nhà cung cấp, và các nghiên cứu khoa học uy tín.
2. Bước 2: Đánh giá Nguy hại (Hazard Assessment): Đối chiếu dữ liệu thu thập được với các tiêu chí trong GHS và Thông tư 32/2017/TT-BCT để xác định các mối nguy.
3. Bước 3: Phân loại (Classification): Xếp hóa chất vào các lớp và phân lớp nguy hại tương ứng.
4. Bước 4: Thiết kế Nhãn (Label Design): Dựa trên kết quả phân loại, lựa chọn các yếu tố bắt buộc: pictogram, từ cảnh báo, câu cảnh báo nguy cơ và biện pháp phòng ngừa.
5. Bước 5: Tạo và Rà soát Phiếu An toàn Hóa chất (SDS Creation & Review): Đảm bảo rằng nhãn hóa chất và SDS (gồm 16 mục) hoàn toàn nhất quán với nhau.

Việc tuân thủ GHS mang lại lợi ích thực tế như thế nào?

Tuân thủ GHS giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt nặng và rủi ro pháp lý, thông quan hàng hóa thuận lợi, giảm thiểu tai nạn lao động, và nâng cao uy tín thương hiệu, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước.

Dưới đây là một trường hợp thực tế để minh họa:

Những câu hỏi thường gặp về ghi nhãn GHS là gì?

Các câu hỏi phổ biến nhất xoay quanh việc có cần đăng ký nhãn không, kích thước tối thiểu của pictogram, và cách xử lý khi bao bì quá nhỏ để hiển thị đầy đủ thông tin.

Kết luận

Việc ghi nhãn hóa chất theo GHS không còn là một lựa chọn, mà là một tiêu chuẩn bắt buộc. Tuân thủ đúng không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo an toàn pháp lý, mà còn tạo dựng lợi thế thương mại và xây dựng một văn hóa an toàn doanh nghiệp bền vững. Việc hiểu rõ các yêu cầu và áp dụng một quy trình chuẩn sẽ giúp bạn nhận ra tác hại của hóa chất và biến nghĩa vụ này thành một tài sản giá trị.