Clorua Vôi là gì?: Định Nghĩa, Tính Chất, Ứng Dụng và Bảo Quản

Clorua vôi, hay còn gọi là Calcium hypochlorite, là một trong những hóa chất được ứng dụng rộng rãi nhất trong đời sống và công nghiệp nhờ khả năng khử trùng, tẩy trắng mạnh mẽ. Với công thức hóa học là Ca(OCl)₂, hợp chất này đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý nước sinh hoạt, nước bể bơi và vệ sinh công nghiệp.

Vậy Clorua vôi có cấu tạo như thế nào, tính chất ra sao và cách sử dụng an toàn, hiệu quả nhất là gì? Hãy cùng Hóa Chất Doanh Tín tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Clorua Vôi Là Gì? Tổng Quan Chi Tiết

Clorua vôi, tên khoa học là Calcium hypochlorite, là một hợp chất vô cơ có công thức Ca(OCl)₂. Nó tồn tại ở dạng bột trắng, mùi clo nồng, được cấu tạo từ ion Ca²⁺ và hai anion hypochlorite OCl⁻, chuyên dùng để khử trùng và tẩy trắng.

Clorua vôi là một hợp chất vô cơ, là muối của Canxi và axit hypochlorous. Về bản chất, đây là một hợp chất ion được tạo thành từ cation Ca²⁺ và hai anion hypochlorite OCl⁻.

• Tên khoa học: Calcium hypochlorite
• Công thức hóa học: Ca(OCl)₂
• Dạng tồn tại: Thường ở dạng bột màu trắng hoặc vàng nhạt, có cấu trúc xốp và mùi nồng đặc trưng của khí Clo.
• Khối lượng phân tử: 142.976 g/mol.
• Nhiệt độ nóng chảy: 100°C.

Phân Loại Clorua Vôi

Clorua vôi trên thị trường có hai loại chính: dạng khô với hàm lượng clo hoạt tính cao (65-70%) và dạng ngậm nước tan nhanh hơn nhưng hàm lượng clo thấp hơn.

Trên thị trường, Clorua vôi được phân thành hai loại chính:

1. Dạng khô: Có hàm lượng clo hoạt tính cao (thường từ 65-70%), ổn định và dễ bảo quản hơn.
2. Dạng ngậm nước: Tan nhanh hơn trong nước, thuận tiện cho việc sử dụng ngay lập tức nhưng có hàm lượng clo hoạt tính thấp hơn.

Cách Nhận Biết

Để nhận biết Clorua vôi, hãy hòa tan bột vào nước; phản ứng sẽ giải phóng khí clo có mùi xốc đặc trưng. Thử bằng giấy quỳ tím, giấy sẽ chuyển đỏ rồi nhanh chóng mất màu.

Để nhận biết Clorua vôi, bạn có thể hòa tan một lượng nhỏ bột vào nước. Phản ứng sẽ giải phóng clo tự do, có mùi xốc đặc trưng. Nếu dùng giấy quỳ tím, giấy sẽ chuyển sang màu đỏ do môi trường axit yếu của axit hypochlorous tạo thành, sau đó nhanh chóng bị mất màu do tính oxi hóa mạnh của clo.

Tính Chất Vật Lý Và Hóa Học Nổi Bật

1. Tính Chất Vật Lý

Clorua vôi là chất rắn màu trắng, hút ẩm mạnh, tan tốt trong nước và tỏa nhiệt. Do dễ bị phân hủy, nó cần được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh ánh sáng.

• Clorua vôi là chất rắn, màu trắng, có khả năng hút ẩm mạnh.
• Độ tan: Tan tốt trong nước, và đây là một phản ứng tỏa nhiệt. Tuy nhiên, nó ít tan trong các dung môi hữu cơ như ancol.
• Bảo quản: Do tính hút ẩm và dễ bị phân hủy bởi ánh sáng, cần được bảo quản trong bao bì kín, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát.

2. Tính Chất Hóa Học

Clorua vôi là một chất oxy hóa mạnh, có khả năng tác dụng với axit để giải phóng khí clo độc, phản ứng với CO₂ trong không khí, và bị nhiệt phân hủy thành Canxi clorua và Oxy.

Clorua vôi là một chất oxy hóa mạnh, thể hiện qua các phản ứng đặc trưng sau:

• Tác dụng với axit: Khi tác dụng với các dung dịch axit mạnh như axit clohidric (HCl), Clorua vôi giải phóng khí clo rất độc.
  Ca(OCl)₂ + 4HCl ⟶ CaCl₂ + 2H₂O + 2Cl₂↑
• Trong môi trường không khí: Nó phản ứng chậm với CO₂ và hơi nước để tạo thành Canxi cacbonat và axit hypochlorous (HClO).
  2Ca(OCl)₂ + CO₂ + H₂O ⟶ CaCO₃ + CaCl₂ + 2HClO
• Phản ứng nhiệt phân: Khi bị nung nóng ở nhiệt độ cao, Clorua vôi phân hủy thành Canxi clorua và giải phóng khí Oxy.
  Ca(OCl)₂ ⟶ CaCl₂ + O₂↑

Phương Pháp Điều Chế Clorua Vôi Phổ Biến

1. Trong Công Nghiệp

Trong công nghiệp, Clorua vôi được điều chế bằng cách cho khí Clo sục vào dung dịch vôi tôi (Ca(OH)₂) ở nhiệt độ được kiểm soát dưới 40°C.

Quá trình điều chế Clorua vôi trong công nghiệp được thực hiện bằng cách cho khí Clo tác dụng với dung dịch vôi tôi (Ca(OH)₂).

Phương trình phản ứng như sau:

2Ca(OH)₂ + 2Cl₂ ⟶ Ca(OCl)₂ + CaCl₂ + 2H₂O

Để phản ứng đạt hiệu suất cao, nhiệt độ cần được kiểm soát chặt chẽ (thường dưới 40°C). Hỗn hợp sản phẩm sau đó được lọc và sấy khô để thu được Clorua vôi dạng bột.

2. Trong Phòng Thí Nghiệm

Quy trình điều chế trong phòng thí nghiệm tương tự như sản xuất công nghiệp nhưng được thực hiện ở quy mô nhỏ hơn và đòi hỏi các biện pháp an toàn nghiêm ngặt hơn, đặc biệt là hệ thống hút khí độc.

Quy trình điều chế trong phòng thí nghiệm tương tự như công nghiệp nhưng ở quy mô nhỏ hơn và yêu cầu kiểm soát an toàn nghiêm ngặt hơn, đặc biệt là hệ thống hút khí độc để xử lý khí clo rò rỉ.

Ứng Dụng Thực Tế Của Clorua Vôi

Nhờ đặc tính oxy hóa mạnh, Clorua vôi được ứng dụng rộng rãi trong việc khử trùng nước uống, nước bể bơi, vệ sinh chuồng trại, tẩy trắng trong ngành dệt và giấy, cũng như sản xuất hóa chất và xử lý nước thải công nghiệp.

Nhờ đặc tính oxy hóa mạnh, Clorua vôi là hóa chất không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực:

1. Xử Lý Nước và Khử Trùng

• Khử trùng nước uống: Liều lượng khuyến nghị là 0.5-1g cho 1000 lít nước. Sau khi hòa tan và khuấy đều, cần để lắng trong 30 phút. Nồng độ clo dư an toàn trong nước là từ 0.2-0.5 ppm.
• Xử lý nước bể bơi: Dùng 1-3g/m³ để duy trì nồng độ clo và giữ cho nước trong sạch. Nên hòa tan trước với nước ấm và rải đều. Điều quan trọng là phải duy trì độ pH của nước bể bơi trong khoảng 7.2-7.6.
• Khử uế cống rãnh, chuồng trại: Rắc trực tiếp bột Clorua vôi với liều lượng 200-500g/m² và phun nước để tăng hiệu quả diệt khuẩn.

2. Trong Công Nghiệp

• Tẩy trắng: Dùng trong ngành dệt may để tẩy trắng vải, sợi và ngành giấy để tẩy trắng bột giấy.
• Sản xuất hóa chất: Là nguyên liệu để sản xuất Chloroform (CHCl₃) và các hợp chất hữu cơ chứa clo khác.
• Xử lý nước thải: Giúp oxy hóa các tạp chất hữu cơ và vô cơ, khử mùi và diệt vi khuẩn trong nước thải công nghiệp.

So Sánh Clorua Vôi Với Các Hóa Chất Khử Trùng Khác

Lưu Ý An Toàn Khi Sử Dụng Và Bảo Quản

Để đảm bảo an toàn, người dùng phải trang bị đầy đủ đồ bảo hộ, tuyệt đối không trộn Clorua vôi với axit, bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và biết cách sơ cứu khi gặp sự cố.

Việc tuân thủ các quy tắc an toàn khi sử dụng hóa chất là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe và môi trường.

• Trang bị bảo hộ: Luôn đeo găng tay, kính mắt, khẩu trang khi tiếp xúc trực tiếp để tránh hít phải bụi hoặc để hóa chất dính vào da.
• Không trộn lẫn với axit: Tuyệt đối không trộn Clorua vôi với axit hoặc các chất dễ cháy nổ khác để tránh tạo ra khí clo độc hại.
• Bảo quản: Lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh xa nguồn nhiệt và ánh nắng trực tiếp.
• Sơ cứu: Nếu bị hóa chất dính vào da hoặc mắt, hãy rửa ngay bằng nước sạch trong ít nhất 15 phút. Nếu nuốt phải, cần đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức.
• Tuân thủ quy định: Theo các quy định mới nhất năm 2025, việc sử dụng Clorua vôi phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về môi trường và giới hạn nồng độ clo dư cho phép.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)

1. Clorua vôi có độc không?

Có, Clorua vôi có tính độc và gây kích ứng nếu tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, nó an toàn khi được pha loãng và sử dụng đúng liều lượng quy định trong khử trùng.

Có, Clorua vôi có thể gây kích ứng da, mắt và hệ hô hấp nếu tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, khi được sử dụng đúng liều lượng trong xử lý nước, nó hoàn toàn an toàn.

2. Clorua vôi khác Clorua canxi như thế nào?

Đây là hai hợp chất hoàn toàn khác biệt: Clorua vôi (Ca(OCl)₂) là chất oxy hóa mạnh dùng để khử trùng, trong khi Canxi clorua (CaCl₂) là chất hút ẩm và chống đông.

Đây là hai chất hoàn toàn khác nhau. Clorua vôi (Ca(OCl)₂) là chất oxy hóa mạnh dùng để khử trùng, trong khi Canxi clorua (CaCl₂) là chất hút ẩm, được dùng trong công nghiệp và làm chất chống đóng băng.

3. Mua Clorua vôi ở đâu uy tín?

Bạn có thể mua Clorua vôi chất lượng, giá tốt tại các cửa hàng hóa chất chuyên nghiệp như Hóa Chất Doanh Tin, với mức giá tham khảo từ 200.000 – 300.000 VNĐ/kg.

Bạn có thể tìm mua Clorua vôi tại các cửa hàng hóa chất uy tín như Hóa Chất Doanh Tin. Chúng tôi cam kết cung cấp sản phẩm chất lượng với giá cả cạnh tranh, dao động từ 200.000 – 300.000 đ/kg tùy theo xuất xứ và chất lượng.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và hữu ích về Clorua vôi. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.