Các Điểm Mới Nổi Bật của Luật Hóa Chất 2025: Hướng Đi Bền Vững cho Ngành Công Nghiệp Việt Nam

Ngày 14/06/2025, Quốc hội Việt Nam chính thức thông qua Luật Hóa chất số 69/2025/QH15 với tỷ lệ đồng thuận cao, mở ra một giai đoạn mới cho ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam. Luật Hóa chất mới này không chỉ tháo gỡ các nút thắt trong phát triển mà còn đặt ra những quy định chặt chẽ hơn về an toàn, môi trường và quản lý. Vậy đâu là những thay đổi quan trọng nhất mà doanh nghiệp cần nắm vững?

Dưới đây là 5 điểm mới nổi bật nhất của Luật Hóa chất 2025 giúp doanh nghiệp định hướng và phát triển bền vững.

1. Chính sách Phát triển Ngành Hóa chất Hiện đại, Bền vững

Luật Hóa chất 2025 xác định rõ chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất thành một ngành nền tảng, hiện đại. Điều này thể hiện qua các quy định cụ thể:

• Chiến lược phát triển (Điều 4): Luật làm rõ mục tiêu, yêu cầu và thời kỳ lập chiến lược, hướng tới phát triển thân thiện với môi trường.
• Yêu cầu đối với dự án hóa chất (Điều 5): Các dự án mới phải tuân thủ nghiêm ngặt về khoảng cách an toàn, lựa chọn công nghệ và thiết bị tiên tiến để phát triển theo hướng xanh và bền vững.
• Ưu đãi đầu tư (Điều 6): Các dự án thuộc lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm sẽ được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt để thúc đẩy sự tăng trưởng.
• Tư vấn chuyên ngành (Điều 7, 8): Quy định chặt chẽ về điều kiện và chứng chỉ cho tổ chức tư vấn, đảm bảo chất lượng và an toàn cho các dự án.

2. Quản lý Hóa chất Toàn diện trong Suốt Vòng Đời

Một trong những thay đổi cốt lõi của Luật Hóa chất 2025 là việc quản lý hóa chất toàn diện từ sản xuất đến xử lý chất thải. Luật áp dụng công nghệ thông tin và phân loại rõ ràng các nhóm hóa chất để giám sát hiệu quả.

• Phân loại hóa chất (Điều 10-16): Hóa chất được chia thành các danh mục: hóa chất cấm, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt và hóa chất có điều kiện, mỗi loại có mức độ quản lý tương ứng. Một số hóa chất phổ biến như Axit Sunfuric, Axit Clohidric, hay Na2CO3 có thể nằm trong các danh mục này.
• Kiểm soát mua bán (Điều 11): Yêu cầu tổ chức mua bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải lập phiếu kiểm soát và xác thực dữ liệu qua hệ thống điện tử.
• Công khai mục đích sử dụng (Điều 17): Các doanh nghiệp phải công khai mục đích sử dụng hóa chất, tạo sự minh bạch và giúp cơ quan quản lý dễ dàng giám sát.
• Chuyển đổi số (Điều 20-29): Luật thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trong quản lý hóa chất, giúp tối ưu hóa quy trình, đơn giản hóa thủ tục và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

3. Quy định Mới về Hóa chất Nguy hiểm trong Sản phẩm

Điểm mới quan trọng giúp bảo vệ người tiêu dùng và môi trường là quy định về quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm.

• Công khai thông tin (Điều 31, 32): Các nhà sản xuất và nhập khẩu bắt buộc phải công khai thông tin về hóa chất nguy hiểm có trong sản phẩm trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Ví dụ, một sản phẩm có thể chứa một lượng nhỏ Formaldehyde hoặc Toluene phải được công bố. Điều này giúp người tiêu dùng có đủ thông tin để bảo vệ sức khỏe và phù hợp với xu hướng quốc tế.
• Trách nhiệm công bố: Quy định rõ ràng trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc cung cấp thông tin, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

4. Nâng Cao Hiệu Quả Đảm Bảo An Toàn Hóa Chất

An toàn là yếu tố hàng đầu. Luật Hóa chất 2025 đã nâng cấp các biện pháp phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất, đảm bảo an toàn cho cộng đồng và môi trường.

• Khoảng cách an toàn (Điều 35): Các cơ sở hóa chất hiện hữu phải thực hiện lộ trình điều chỉnh khoảng cách an toàn, giảm thiểu rủi ro cho khu dân cư.
• Kế hoạch ứng phó sự cố (Điều 37, 39): Bắt buộc các cơ sở phải có kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất. Luật cũng bổ sung quy định về kế hoạch cấp tỉnh, tăng cường năng lực ứng phó trên diện rộng.
• Hỗ trợ từ Nhà nước (Điều 41): Nhà nước sẽ có chính sách nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất trong lĩnh vực dân sự.

5. Đơn Giản Hóa Thủ Tục Hành chính và Chuyển Đổi Số

Luật Hóa chất 2025 tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thông qua việc phân cấp, phân quyền và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.

• Phân cấp quản lý: Giúp giảm gánh nặng về thủ tục hành chính, tạo môi trường kinh doanh minh bạch và hiệu quả hơn.
• Áp dụng chuyển đổi số: Toàn bộ quy trình quản lý sẽ được số hóa, tối ưu hóa việc giám sát và giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí.
• Quy định chuyển tiếp: Luật có các quy định chuyển tiếp phù hợp, giúp doanh nghiệp dễ dàng thích nghi với những thay đổi mới.

Tóm Lược và Lời Khuyên Chuyên Gia

Với hiệu lực từ 01/01/2026, Luật Hóa chất 2025 được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ cho ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam, hướng tới mục tiêu tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026-2030.

Để thích ứng và phát triển, các doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm vững các quy định mới và xây dựng lộ trình tuân thủ. Việc đầu tư vào công nghệ xanh, quản lý an toàn và chuyển đổi số sẽ là chìa khóa để tồn tại và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh mới.

Bạn có muốn tìm hiểu chi tiết hơn về một điểm cụ thể nào trong Luật Hóa chất 2025 không? Hãy để lại bình luận bên dưới, chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp.