HCOONa, hay còn gọi là natri fomat, là một loại muối vô cơ phổ biến và có nhiều ứng dụng thực tế trong sản xuất, xây dựng và xử lý hóa học. Từ việc chống đông bê tông, thuộc da công nghiệp, đến làm chất trung gian tổng hợp, hợp chất này đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ chi tiết mọi điều bạn cần biết về HCOONa: từ khái niệm, tính chất, công dụng cho đến cách sử dụng và bảo quản đúng chuẩn.
HCOONa là gì?
HCOONa là công thức hóa học của natri fomat, muối natri của axit fomic. Trong tiếng Anh, chất này còn được gọi là sodium formate. Nó có dạng rắn, tinh thể trắng, dễ hút ẩm và rất dễ tan trong nước. Với khối lượng mol là 68.01 g/mol, HCOONa thường được dùng trong các ứng dụng công nghiệp nhờ đặc tính ổn định và khả năng phân hủy sinh học tốt.
Một số thông tin cơ bản:
- Công thức hóa học: HCOONa
- Trạng thái: Rắn
- Màu sắc: Trắng
- Độ pH (1% dung dịch): 8–10
- Khối lượng mol: 68.01 g/mol
- Tính hút ẩm: Cao
- Tính tan: Tan hoàn toàn trong nước
HCOONa là muối của axit fomic – một loại axit yếu, thường gặp trong thiên nhiên và tổng hợp hóa học. HCOONa – là muối của – axit fomic cũng là một mối liên hệ cơ bản trong hóa học vô cơ.
Tính chất vật lý và hóa học của HCOONa
HCOONa – tồn tại – dạng rắn trắng và không mùi, dễ nhận biết qua hình dạng tinh thể khô. Một số đặc điểm nổi bật:
- Dễ tan trong nước và tạo dung dịch kiềm nhẹ
- pH dung dịch 1% khoảng 8–10, tức là có tính kiềm nhẹ
- Phân hủy ở nhiệt độ >250°C, sinh ra khí CO và Na₂CO₃
- Không dễ cháy và tương đối ổn định trong điều kiện bình thường
Ngoài ra, HCOONa – phân hủy tạo ra – khí CO, giúp nó trở thành một chất khử hữu ích trong tổng hợp hóa học.
HCOONa được sử dụng trong những ngành nào?
1. Xây dựng: Chống đông bê tông
HCOONa được ứng dụng nhiều trong mùa đông để rút ngắn thời gian đông kết của bê tông. Nó vừa tăng tốc độ đóng rắn, vừa giúp bê tông đạt được cường độ sớm, tránh ảnh hưởng của thời tiết lạnh.
Natri fomat – giúp – tăng tốc độ đông kết bê tông
2. Công nghiệp thuộc da
Chất này được dùng trong quy trình xử lý da (tanning) nhờ khả năng điều chỉnh pH ổn định, hỗ trợ cho các hợp chất thuộc da hoạt động hiệu quả hơn.
Sodium formate – dùng trong – công nghiệp thuộc da
3. Công nghiệp hóa chất
HCOONa còn là chất trung gian tổng hợp trong quá trình sản xuất các hợp chất hữu cơ như axit formic, CO, H₂,…
HCOONa – dùng làm – chất trung gian hóa học
4. Dầu khí và xử lý nước
Được sử dụng như một chất đệm trong dung dịch khoan hoặc chất hỗ trợ điều hòa pH trong xử lý nước, đặc biệt trong điều kiện cần tính kiềm nhẹ, ổn định.
5. Phân bón – thủy sản
Trong lĩnh vực nông nghiệp, HCOONa có thể liên quan đến các hợp chất hỗ trợ vi sinh hoặc pH trong quy trình nuôi trồng và chăm sóc cây. Mình từng thấy ứng dụng kết hợp chất này trong một số sản phẩm thuộc nhóm hóa chất cho nuôi trồng và canh tác thủy sản.
So sánh HCOONa với các hợp chất tương tự
Tiêu chí | HCOONa | Canxi clorua (CaCl₂) |
---|---|---|
Tính chống đông | Tốt | Rất tốt |
Mức độ ăn mòn kim loại | Thấp | Cao |
Tính thân thiện môi trường | Cao | Trung bình |
Ứng dụng chính | Bê tông, thuộc da | Bê tông, làm lạnh |
Giá thành | Hợp lý | Cao hơn |
Natri fomat – thay thế – canxi clorua trong nhiều trường hợp để giảm chi phí và hạn chế ăn mòn.
Cách sử dụng và bảo quản HCOONa an toàn
Khi làm việc với HCOONa, mình luôn lưu ý những điểm sau để đảm bảo hiệu quả và an toàn:
- Dạng sử dụng: Dạng rắn hoặc hòa tan
- Liều lượng sử dụng: 1–3% tùy theo ứng dụng (ví dụ chống đông bê tông)
- Thiết bị bảo hộ: Găng tay, kính mắt, khẩu trang
- Bảo quản: Nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi ẩm ướt
HCOONa – được sử dụng – làm chất chống đông nên thường xuyên có mặt trong công trình xây dựng và nhà máy hóa chất.
HCOONa có độc không? Có gây hại sức khỏe không?
HCOONa được đánh giá là ít độc nếu sử dụng đúng cách. Tuy nhiên:
- Không nên hít phải bụi hóa chất
- Tránh để tiếp xúc lâu dài với da hoặc mắt
- Nếu uống nhầm, cần đến cơ sở y tế ngay
HCOONa – có – tính hút ẩm cao nên nếu bảo quản không đúng có thể gây kích ứng nhẹ qua tiếp xúc.
Có thể mua HCOONa ở đâu và giá thành như thế nào?
Hiện nay, HCOONa – được sản xuất từ – CO và NaOH tại các nhà máy Trung Quốc, Ấn Độ và được nhập khẩu vào Việt Nam bởi các công ty hóa chất uy tín. Giá thành dao động từ 20.000 – 35.000 VNĐ/kg tùy quy cách đóng gói và chất lượng.
Mình khuyến nghị chọn nhà cung cấp có giấy tờ kiểm định rõ ràng, và nên ưu tiên loại tinh khiết ≥98% để đảm bảo hiệu quả khi sử dụng.
Kết luận
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về HCOONa và cách ứng dụng trong thực tiễn. Hãy để lại bình luận, chia sẻ hoặc xem thêm các nội dung hữu ích khác tại hoachatdoanhtin.com.