Công thức của phèn chua là gì? 5+ Công dụng bất ngờ bạn nên biết

“Phèn chua là gì?” và “Công thức của phèn chua là gì?” là những câu hỏi phổ biến mà Hoá Chất Doanh Tín thường xuyên nhận được, đặc biệt từ các bạn học sinh. Phèn chua, một hợp chất quen thuộc trong đời sống, không chỉ có vai trò trong xử lý nước mà còn có nhiều ứng dụng đáng kinh ngạc khác. Hãy cùng khám phá chi tiết về loại hóa chất này trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về phèn chua

Phèn chua là gì?

Phèn chua là một loại muối kép của kali (potassium) và nhôm (aluminum) tồn tại ở dạng tinh thể ngậm nước, không độc, có vị chát và được biết đến rộng rãi với tên khoa học là kali nhôm sunfat.

Phèn chua, còn có các tên gọi khác như phèn nhôm, nhôm sunfat, bạch phàn, hay minh phàn, là một dạng muối kép của kali và nhôm. Đặc điểm nhận biết của nó là vị chát đặc trưng, không mang độc tính. Hợp chất này ít tan trong nước lạnh nhưng lại tan rất tốt trong nước nóng, một tính chất quan trọng giúp nó dễ dàng được tinh chế bằng phương pháp kết tinh lại trong nước.

Công thức hóa học của phèn chua là gì?

Công thức hóa học phổ biến nhất của phèn chua ở dạng tinh thể ngậm nước là KAl(SO₄)₂·12H₂O hoặc K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.

Công thức hóa học của phèn chua có thể được biểu diễn theo hai cách chính xác:

• Dạng công thức rút gọn: KAl(SO₄)₂
• Dạng tinh thể ngậm nước đầy đủ: KAl(SO₄)₂·12H₂O hoặc K₂SO₄.Al₂(SO₄)₃.24H₂O.

Trong điều kiện tự nhiên và thương mại, dạng phèn chua ngậm 24 phân tử nước là hình thái phổ biến và ổn định nhất.

Phèn chua có những tính chất nổi bật nào?

Phèn chua tồn tại ở dạng tinh thể không màu hoặc trắng đục, có vị chua chát, không độc, tan nhiều trong nước nóng và có nhiệt độ nóng chảy tương đối thấp (khoảng 92-93°C).

Các tính chất vật lý và hóa học đặc trưng của phèn chua bao gồm:

• Trạng thái: Tồn tại ở dạng tinh thể to nhỏ không đều, không màu hoặc có màu trắng đục.
• Mùi vị: Có vị chua chát đặc trưng, không có mùi.
• Độ tan: Không tan trong cồn, ít tan trong nước lạnh nhưng tan rất nhiều trong nước nóng.
• Nhiệt độ nóng chảy: Nóng chảy ở mức 92–93°C.
• Tính an toàn: Không phải là hóa chất độc hại. Lượng nhôm trong phèn chua không gây hại cho sức khỏe con người nếu được sử dụng đúng liều lượng cho phép trong các ứng dụng cụ thể.

Phèn chua được điều chế như thế nào?

Trong công nghiệp, phèn chua được điều chế từ các nguyên liệu tự nhiên như đất sét (giàu Al₂O₃), axit sunfuric (H₂SO₄) và kali sunfat (K₂SO₄).

Về cơ bản, quá trình sản xuất công nghiệp mô phỏng lại sự hình thành của khoáng chất alum trong tự nhiên. Đất sét hoặc quặng bô-xít được xử lý bằng axit sunfuric để tạo ra nhôm sunfat. Sau đó, dung dịch kali sunfat được thêm vào để phản ứng và kết tinh, tạo ra phèn chua. Phương pháp này cho phép sản xuất phèn chua trên quy mô lớn để đáp ứng nhu cầu của các ngành công nghiệp.

Phèn chua có những công dụng chính nào trong đời sống và sản xuất?

5 công dụng chính của phèn chua bao gồm xử lý nước, ứng dụng công nghiệp (giấy, dệt nhuộm), y học (sát trùng), chế biến thực phẩm (làm giòn, phụ gia) và các mẹo vặt trong đời sống (khử mùi, trị mụn).

Phèn chua là một trong những hóa chất công nghiệp đa dụng và có giá thành phải chăng, được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Phèn chua được ứng dụng trong công nghiệp giấy và dệt may ra sao?

Trong ngành giấy, phèn chua giúp giấy không bị nhòe mực. Trong ngành dệt, nó hoạt động như một chất cầm màu, giúp phẩm nhuộm bám chắc và bền hơn trên sợi vải.

Ngành giấy: Phèn chua được cho vào bột giấy cùng với muối ăn. Ion nhôm (Al³⁺) trải qua quá trình thủy phân mạnh, tạo ra nhôm hidroxit (Al(OH)₃) dạng keo. Lớp keo này giúp kết dính các sợi xenlulozo lại với nhau, tạo ra một bề mặt giấy mịn hơn và ngăn không cho mực viết bị nhòe, loang ra.

Ngành dệt nhuộm: Nhôm hidroxit (Al(OH)₃) được sợi vải hấp phụ và giữ lại trên bề mặt. Khi nhuộm, nó sẽ kết hợp với phẩm nhuộm để tạo thành các hợp chất màu bền, không tan trong nước. Quá trình này giúp màu bám chắc vào sợi vải, giữ cho màu sắc tươi sáng và lâu phai sau nhiều lần giặt. Đây là một ứng dụng then chốt của các loại hóa chất dệt nhuộm.

Vai trò của phèn chua trong y học là gì?

Trong y học cổ truyền, phèn chua (bạch phàn) có tác dụng chính là giải độc, sát trùng, cầm máu và làm hết ngứa, được dùng để điều trị nhiều bệnh ngoài da và các chứng viêm nhiễm.

Theo các tài liệu y học cổ truyền, phèn chua có tính hàn, vị chua, có khả năng táo thấp, sát trùng, giải độc và cầm máu. Do đó, nó thường được sử dụng (chủ yếu dùng ngoài) để chữa các bệnh như hôi nách, nước ăn chân, các bệnh phụ khoa gây ngứa, nhiệt miệng, đau mắt, đau răng và hỗ trợ cầm máu trong các trường hợp xuất huyết nhẹ.

Phèn chua được dùng trong chế biến thực phẩm như thế nào?

Phèn chua được dùng làm chất phụ gia (mã E522) để tạo độ giòn cho mứt và rau củ ngâm, là thành phần trong bột nở, và giúp khử mùi hôi của nội tạng động vật.

Phèn chua là một loại hóa chất thực phẩm phụ gia được cấp phép sử dụng với liều lượng được kiểm soát chặt chẽ. Các ứng dụng phổ biến bao gồm:

• Làm mứt: Ngâm các loại củ, quả (dừa, bí, cà rốt) trong nước phèn chua loãng trước khi chế biến giúp thành phẩm có độ giòn, trong và đẹp mắt hơn.
• Làm bột nở: Là một thành phần có tính axit trong bột nở (baking powder), khi gặp thành phần kiềm và nhiệt độ sẽ phản ứng sinh ra khí CO₂, giúp bánh nướng nở xốp.
• Khử mùi: Dùng nước phèn chua loãng để rửa các loại nội tạng như lòng lợn, dạ dày,… giúp loại bỏ mùi hôi và chất nhầy hiệu quả.

Phèn chua có công dụng gì trong đời sống hằng ngày?

Câu trả lời ngắn: Trong đời sống, phèn chua được dùng như một “mỹ phẩm” tự nhiên để trị mụn, khử mùi hôi nách và chữa bệnh nước ăn chân hiệu quả nhờ đặc tính sát khuẩn và làm khô.

Trị hôi nách: Phèn chua rang lên, giã mịn thành bột và thoa vào vùng da dưới cánh tay sau khi tắm. Tính sát khuẩn và làm se của nó giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây mùi và giảm tiết mồ hôi.

Trị mụn: Pha một ít bột phèn chua với nước sạch để tạo thành hỗn hợp sệt, sau đó chấm lên nốt mụn. Tính sát khuẩn giúp làm sạch bề mặt da, giảm sưng viêm và làm khô cồi mụn nhanh chóng.

Điều trị nước ăn chân: Hòa phèn chua vào nước ấm và ngâm chân trong khoảng 15-20 phút mỗi ngày. Việc này giúp làm khô các vùng da bị tổn thương, diệt nấm và vi khuẩn, từ đó giảm tình trạng ngứa ngáy, khó chịu.

Phèn chua giúp xử lý nước như thế nào?

Phèn chua hoạt động như một chất keo tụ. Khi hòa tan vào nước, nó tạo ra kết tủa Al(OH)₃ dạng keo, kết dính các hạt cặn bẩn lơ lửng và kéo chúng lắng xuống đáy, làm cho nước trở nên trong hơn.

Đây là ứng dụng quan trọng và phổ biến nhất của phèn chua. Cơ chế làm trong nước diễn ra qua quá trình thủy phân của ion Al³⁺ khi phèn được hòa tan vào nước:

Al³⁺ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3H⁺
Kết tủa nhôm hidroxit (Al(OH)₃) được tạo thành ở dạng keo, có diện tích bề mặt rất lớn. Các bông keo này hoạt động như một tấm lưới, “bắt giữ” các hạt bụi bẩn, vi sinh vật và các tạp chất lơ lửng trong nước. Sau đó, chúng trở nên nặng hơn và cùng nhau lắng xuống đáy, để lại lớp nước trong ở phía trên. Theo các báo cáo ngành nước, phèn nhôm là một trong những hóa chất keo tụ được sử dụng phổ biến nhất tại phần lớn các nhà máy xử lý nước cấp ở Việt Nam nhờ hiệu quả cao và chi phí hợp lý. Đây là một hóa chất không thể thiếu trong danh mục hóa chất xử lý nước sinh hoạt và nước thải.

Làm thế nào để phân biệt phèn chua và đường phèn?

Cách đơn giản nhất để phân biệt là nếm thử. Đường phèn có vị ngọt thanh, trong khi phèn chua có vị chua, chát rất đặc trưng.

Mặc dù có vẻ ngoài khá giống nhau (đều ở dạng tinh thể không màu), phèn chua và đường phèn là hai chất hoàn toàn khác biệt về bản chất hóa học, nguồn gốc và công dụng. Bạn có thể phân biệt chúng qua bảng so sánh chi tiết dưới đây:

Mua phèn chua ở đâu uy tín, chất lượng?

Để đảm bảo chất lượng và giá tốt nhất, đặc biệt khi mua số lượng lớn cho sản xuất, bạn nên tìm đến các công ty chuyên cung cấp hóa chất công nghiệp uy tín như Hoá Chất Doanh Tín.

Với những ứng dụng thiết thực, phèn chua được bán rộng rãi. Tuy nhiên, để đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đạt tiêu chuẩn chất lượng và có giá thành hợp lý, bạn nên lựa chọn các nhà cung cấp chuyên nghiệp.

CÔNG TY CỔ PHẦN HOÁ CHẤT DOANH TÍN tự hào là đơn vị hàng đầu chuyên cung cấp Phèn nhôm Sunfat và các loại hóa chất công nghiệp khác với cam kết:

• Chất lượng đảm bảo: Sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đầy đủ chứng nhận chất lượng COA.
• Giá cả cạnh tranh: Giá tốt nhất thị trường cho cả khách hàng mua lẻ và khách hàng công nghiệp mua số lượng lớn.
• Dịch vụ chuyên nghiệp: Đội ngũ tư vấn kỹ thuật giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ, cùng dịch vụ giao hàng nhanh chóng, chuyên nghiệp trên toàn quốc.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về phèn chua và những công dụng của nó. Nếu bạn có nhu cầu mua và sử dụng phèn chua trong sản xuất, hãy liên hệ ngay với Hoá Chất Doanh Tín để được tư vấn và báo giá tốt nhất!

Địa chỉ VP: 16 Đ.Số 7, KDC Cityland, P.7, Q.Gò Vấp, TPHCM, Việt Nam.

Hotline: 0965 200 571

Email: info@hoachatdoanhtin.com