Nước Javen là gì? Khám phá về Javen: Chất tẩy rửa và Khử trùng hiệu quả

Nước Javen (hay còn gọi là Gia-ven) là một trong những hóa chất quen thuộc nhất trong đời sống hàng ngày, từ việc tẩy trắng quần áo đến khử trùng không gian sống. Tuy nhiên, để sử dụng hiệu quả và an toàn, việc hiểu rõ bản chất của nó là vô cùng quan trọng.

Vậy thực chất nước Javen là gì? Công thức hóa học của nó ra sao và cần lưu ý những gì khi sử dụng? Bài viết này của Hóa Chất Doanh Tín sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn toàn diện và chuyên sâu.

Nước Javen Là Gì?

Nước Javen là dung dịch của hai muối NaCl (Natri Clorua) và NaClO (Natri Hypoclorit), trong đó NaClO là thành phần chính có tính oxy hóa mạnh, tạo nên khả năng tẩy trắng và khử trùng. Nó được điều chế bằng cách cho khí Clo (Cl₂) tác dụng với dung dịch Natri Hydroxit (NaOH).

Nước Javen là dung dịch hỗn hợp của hai muối NaCl và Natri Hypoclorit (NaClO). Đây là một chất oxy hóa mạnh, và chính hợp chất NaClO là gì đã mang lại cho Javen khả năng tẩy màu và sát khuẩn vượt trội. Dung dịch Javen thương mại thường có nồng độ NaClO từ 5% đến 10%.

Phương trình điều chế Nước Javen

Phương trình điều chế Nước Javen trong công nghiệp là: 2NaOH + Cl₂ ⟶ NaCl + NaClO + H₂O.

Trong công nghiệp, nước Javen được sản xuất bằng cách sục khí Clo (Cl₂) vào dung dịch Natri Hydroxit (NaOH).

Phương trình phản ứng:

Phản ứng này tạo ra một hỗn hợp gồm Natri Clorua (muối ăn), Natri Hypoclorit (thành phần hoạt tính chính) và nước. Để đảm bảo hiệu quả sản xuất, việc sử dụng xút vảy NaOH 99% tinh khiết là rất quan trọng.

Thành Phần Và Tính Chất Lý Hóa Nổi Bật

Nước Javen là chất lỏng màu vàng nhạt, mùi hắc. Về hóa học, nó có 3 tính chất chính: tính oxy hóa mạnh (dùng để tẩy rửa), tính kiềm cao (pH > 11), và không bền, dễ bị phân hủy bởi nhiệt, ánh sáng hoặc khi tác dụng với axit.

• Thành phần chính: Natri hypoclorit (NaClO) và Natri clorua (NaCl) hòa tan trong nước.
• Tính chất vật lý: Là chất lỏng, có màu vàng nhạt và mùi hắc đặc trưng của khí clo.
• Tính chất hóa học:
  • Tính oxy hóa mạnh: Đây là đặc tính quan trọng nhất, giúp nó phá vỡ cấu trúc của các sắc tố màu (gây tẩy trắng) và tiêu diệt màng tế bào của vi sinh vật (gây sát khuẩn).
  • Tính kiềm (bazơ): Nước Javen có độ pH cao (thường > 11), làm cho nó có cảm giác nhờn khi tiếp xúc với da. Bạn có thể kiểm tra tính kiềm bằng các chất chỉ thị như giấy quỳ tím.
  • Dễ phân hủy: NaClO là một hợp chất không bền, dễ bị phân hủy bởi ánh sáng, nhiệt độ và phản ứng với các axit. Khi phản ứng với axit, ví dụ như axit clohidric (HCl), nó sẽ giải phóng khí Clo (Cl₂) rất độc.

Những Công Dụng Quan Trọng Của Nước Javen

Nước Javen có ba ứng dụng chính: (1) Khử trùng và xử lý nước sinh hoạt, nước hồ bơi; (2) Tẩy trắng quần áo, vải sợi; và (3) Làm sạch, diệt khuẩn các bề mặt trong gia đình, y tế và công nghiệp.

Nhờ đặc tính tẩy rửa và khử trùng mạnh, Javen được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.

Khử trùng và xử lý nước

Javen được dùng như một hóa chất xử lý nước hiệu quả để diệt rêu, tảo trong hồ bơi và loại bỏ vi khuẩn, virus trong nước sinh hoạt, nước thải công nghiệp.

Đây là một trong những ứng dụng hàng đầu. Javen được dùng để:

• Xử lý nước hồ bơi: Tiêu diệt rêu, tảo và các mầm bệnh trong nước.
• Khử trùng nước sinh hoạt, nước thải: Là một loại hóa chất xử lý nước hiệu quả, giúp loại bỏ vi khuẩn, virus trước khi đưa vào sử dụng hoặc xả ra môi trường.
• Liều lượng khuyến nghị: Theo WHO, liều lượng sử dụng thường được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo an toàn.

Tẩy trắng vải, sợi

Nhờ khả năng oxy hóa các vết bẩn hữu cơ, Javen là chất tẩy trắng hiệu quả cho quần áo trắng. Cần pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:10 và ngâm trong 15-20 phút.

Khả năng oxy hóa của Javen giúp phá hủy các vết bẩn hữu cơ bám trên quần áo trắng, làm chúng trở nên sáng hơn.

• Cách làm: Pha loãng dung dịch Javen (tỷ lệ 1:10) và ngâm quần áo trắng trong khoảng 15-20 phút trước khi giặt lại bằng xà phòng.
• Lưu ý: Tuyệt đối không dùng cho quần áo màu vì sẽ làm phai màu vải.

Làm sạch và khử khuẩn bề mặt

Pha loãng Javen theo tỷ lệ 1:100 để lau chùi sàn nhà, bếp hoặc 1:10 để khử trùng mạnh hơn trong nhà vệ sinh, khu vực y tế nhằm diệt khuẩn và nấm mốc.

• Trong gia đình: Dùng để lau sàn nhà, nhà vệ sinh, bếp… giúp diệt khuẩn và loại bỏ nấm mốc.
• Trong y tế: Dùng để khử trùng dụng cụ y tế, bề mặt phòng bệnh để ngăn ngừa lây nhiễm chéo.
• Tỷ lệ pha loãng: 1:100 để lau bề mặt thông thường, 1:10 để khử trùng các khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao.

Hướng Dẫn Sử Dụng Nước Javen An Toàn và Hiệu Quả

Để an toàn, luôn pha loãng Javen, đeo găng tay và khẩu trang, bảo quản nơi thoáng mát, và tuyệt đối không trộn lẫn với các hóa chất khác, đặc biệt là axit và amoniac, để tránh tạo ra khí độc nguy hiểm.

Việc bảo quản hóa chất và sử dụng đúng cách là yếu tố tiên quyết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và môi trường.

• Luôn pha loãng đúng tỷ lệ: Không bao giờ sử dụng dung dịch đậm đặc trực tiếp lên bề mặt hoặc vải vóc.
• Trang bị bảo hộ cá nhân: Luôn đeo găng tay cao su và khẩu trang khi sử dụng để tránh dung dịch tiếp xúc với da, mắt và hít phải hơi clo.
• Bảo quản đúng cách:
  • Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
  • Đựng trong chai nhựa tối màu, đậy nắp kín.
  • Để xa tầm tay trẻ em.
• Tuyệt đối KHÔNG trộn lẫn với các hóa chất khác:
  • Không trộn với axit (như HCl, các chất tẩy rửa bồn cầu khác): Phản ứng sẽ tạo ra khí Clo, một loại chất khí cực độc, có thể gây ngạt thở và tử vong.
  • Không trộn với amoniac (NH₃): Phản ứng tạo ra khí Cloramin (NH₂Cl) cũng rất độc hại cho đường hô hấp.

Cảnh báo: Theo CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ), việc tiếp xúc lâu dài với Javen không pha loãng có thể gây kích ứng nghiêm trọng cho da, mắt và hệ hô hấp.

So Sánh Nước Javen Với Các Chất Tẩy Rửa Phổ Biến Khác

So với các chất khác như Chloramin B, TCCA hay thuốc tẩy gốc Oxy, Nước Javen có ưu điểm là giá thành rất rẻ và khả năng tẩy rửa mạnh. Tuy nhiên, nó kém ổn định và đòi hỏi sự cẩn trọng cao hơn khi sử dụng.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

Kết Luận

Nước Javen là một hợp chất hóa học mạnh mẽ và hữu ích khi được sử dụng đúng cách. Từ việc giữ cho ngôi nhà của bạn sạch sẽ đến việc đảm bảo nguồn nước an toàn, vai trò của nó là không thể phủ nhận. Luôn tuân thủ các nguyên tắc an toàn để khai thác tối đa lợi ích mà không gặp phải rủi ro.

Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ uy tín để mua Nước Javen chất lượng hoặc các loại hóa chất công nghiệp, hóa chất xử lý nước khác, hãy liên hệ ngay với Hóa Chất Doanh Tín – cửa hàng hóa chất tin cậy của bạn, để được tư vấn và nhận báo giá tốt nhất.