Axit Phosphoric (H₃PO₄) là gì? Công dụng, tính chất và cách sử dụng an toàn

1. Axit phosphoric (H₃PO₄) là gì?

Axit phosphoric, còn gọi là axit orthophosphoric (mã thực phẩm E338), là một hóa chất vô cơ quan trọng có công thức H₃PO₄. Dạng phổ biến nhất là dung dịch 85%, không màu, không mùi, có vị chua nhẹ, tan tốt trong nước và ethanol. Với tính chất axit yếu và khả năng tạo nhiều loại muối phosphate, H₃PO₄ được ứng dụng rộng rãi trong:

• Sản xuất phân bón
• Công nghiệp thực phẩm
• Xử lý kim loại
• Ngành dược phẩm

👉 Tại Hóa Chất Doanh Tín, chúng tôi cung cấp axit phosphoric 85% chất lượng cao, phù hợp sử dụng trong cả phòng thí nghiệm và quy mô công nghiệp.

---

2. Tính chất của axit phosphoric

2.1. Tính chất vật lý

Thuộc tính	Giá trị
Công thức phân tử	H₃PO₄
Trạng thái	Lỏng (85%) hoặc rắn kết tinh (tinh khiết)
Màu sắc	Không màu, trong suốt
Khối lượng mol	97.994 g/mol
Điểm nóng chảy	42.35°C (tinh khiết), 29.32°C (hemihydrat)
Điểm sôi	Phân hủy ở khoảng 158°C
Khối lượng riêng	1.685 g/cm³ (dung dịch 85%)
Độ tan	Tan hoàn toàn trong nước

2.2. Tính chất hóa học

• Là axit yếu loại ba (tam protơ), phân ly ba lần:
  • pKa₁ = 2.148
  • pKa₂ = 7.198
  • pKa₃ = 12.375
• Phản ứng với bazơ, oxit bazơ và kim loại để tạo muối phosphate.
  • Ví dụ: H₃PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄ + H₂O
• Khi đun nóng trên 260°C, tạo axit diphosphoric (H₄P₂O₇); trên 300°C, tạo axit metaphosphoric (HPO₃).

---

3. Quy trình sản xuất axit phosphoric phổ biến

3.1. Phương pháp ướt (Wet Process)

• Dùng quặng apatit và H₂SO₄:
  • Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂SO₄ → 2H₃PO₄ + 3CaSO₄
• Cho dung dịch axit nồng độ 32–46%
• Phụ phẩm: thạch cao (CaSO₄)

3.2. Phương pháp nhiệt (Thermal Process)

• Đốt phốt pho → tạo P₂O₅ → hòa tan với nước:
  • P₄ + 5O₂ → 2P₂O₅,
  • P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄
• Sản phẩm tinh khiết, dùng trong thực phẩm và dược phẩm.

3.3. Sản xuất trong phòng thí nghiệm

• Dùng axit nitric đặc để oxy hóa phốt pho:
  • P + 5HNO₃ → H₃PO₄ + 5NO₂ + H₂O

---

4. Ứng dụng của axit phosphoric trong đời sống

4.1. Trong sản xuất phân bón

• Nguyên liệu chính để sản xuất: DAP, MAP, superphosphate.
• Cung cấp phốt pho cho cây trồng, nâng cao năng suất.

4.2. Trong công nghiệp thực phẩm

• Là phụ gia E338, tạo vị chua và điều chỉnh pH.
• Có mặt trong: Coca-Cola, Pepsi, mứt, phô mai.
• Tác dụng bảo quản thực phẩm, chống nấm mốc.

4.3. Trong xử lý kim loại

• Tẩy rỉ sét, làm sạch dầu trước khi sơn/mạ.
• Dùng trong đánh bóng inox, xử lý nhôm và đồng.

4.4. Trong xử lý nước

• Dùng để điều chỉnh pH, chống ăn mòn và đóng cặn trong hệ thống xử lý nước thải, nước làm mát.

4.5. Trong dược phẩm và các ngành khác

• Thành phần trong dung dịch đệm, ổn định pH.
• Ứng dụng trong nha khoa (xi măng, tẩy trắng răng).
• Sản xuất chất tẩy rửa, sơn, keo, chất chống cháy cho gỗ.

---

5. Hướng dẫn sử dụng axit phosphoric an toàn

5.1. Mức độ nguy hiểm

• Dù là axit yếu, H₃PO₄ vẫn có khả năng gây kích ứng da, mắt, hô hấp nếu tiếp xúc lâu hoặc không bảo hộ.

5.2. Biện pháp bảo hộ

Biện pháp	Mô tả
Trang bị	Găng tay, kính, khẩu trang, quần áo chống hóa chất
Môi trường làm việc	Thông thoáng, có hút mùi
Khi tiếp xúc	Rửa ngay bằng nước sạch 15 phút, đến cơ sở y tế
Rò rỉ/spill	Trung hòa bằng NaHCO₃, thu gom bằng cát khô
Bảo quản	Trong can/phuy nhựa HDPE, nơi khô ráo, mát

---

6. Mua axit phosphoric 85% chất lượng tại Hóa Chất Doanh Tín

Hóa Chất Doanh Tín là đơn vị uy tín cung cấp axit phosphoric công nghiệp & thực phẩm với chất lượng đạt chuẩn:

Thông tin sản phẩm:

• Nguồn gốc: Hàn Quốc, Trung Quốc, Đức (Merck)
• Quy cách: Can 30L, phuy 220L, chai 1L
• Chứng từ: COA, MSDS đầy đủ
• Ứng dụng: Sản xuất, phòng thí nghiệm, thực phẩm, xử lý nước

Lý do chọn Doanh Tín:

• ✅ Chính hãng, giá tốt
• 🚚 Giao nhanh: 2–4h nội thành, 1–3 ngày toàn quốc
• 🎁 Chiết khấu hấp dẫn cho đơn hàng lớn
• 📞 Hỗ trợ kỹ thuật & an toàn 24/7

👉 Liên hệ ngay để nhận báo giá:

• Hotline/Zalo: 0965 200 571
• Website: hoachatdoanhtin.com
• Email: info@hoachatdoanhtin.com

➡️ Click để đặt mua axit phosphoric chính hãng ngay hôm nay!

---

7. So sánh axit phosphoric với các axit phổ biến

Tiêu chí	H₃PO₄	HCl	H₂SO₄	Axit Citric
Tính axit	Yếu	Mạnh	Rất mạnh	Yếu
Ứng dụng chính	Phân bón, TP	Tẩy rửa CN	Pin, phân bón	Thực phẩm, mỹ phẩm
Mức độ nguy hiểm	Trung bình	Ăn mòn mạnh	Rất nguy hiểm	An toàn cao
Giá thành	Hợp lý	Rẻ	Trung bình	Cao hơn H₃PO₄

👉 H₃PO₄ là lựa chọn tối ưu khi cần điều chỉnh pH an toàn, ít độc tính trong công nghiệp và thực phẩm.

---

8. Câu hỏi thường gặp về axit phosphoric (FAQs)

1. Axit phosphoric có dùng được trong thực phẩm không?

Có, H₃PO₄ cấp thực phẩm (E338) an toàn khi sử dụng đúng liều lượng.

2. Axit phosphoric có độc không?

Dạng công nghiệp có tính ăn mòn nhẹ, cần trang bị bảo hộ. Dạng thực phẩm không độc hại nếu tuân thủ liều lượng.

3. Mua axit phosphoric ở đâu uy tín?

Hóa Chất Doanh Tín – nhà cung cấp chính hãng, giá tốt, giao hàng nhanh toàn quốc.

4. Cách bảo quản axit phosphoric đúng cách?

Bảo quản trong can nhựa HDPE, nơi khô ráo, thoáng mát, dưới 30°C.

5. H₃PO₄ khác gì so với axit sulfuric (H₂SO₄)?

H₃PO₄ là axit yếu, không oxy hóa mạnh như H₂SO₄, do đó an toàn hơn cho nhiều ứng dụng.